قنات سازه‌ای است هماهنگ با محیط زیست، که هزاران سال بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی را بگونه‌ای پایدار در اختیار داشته و آب مورد نیاز جوامع ساکن در مناطق خشک و نیمه خشک را تامین می‌نموده است. دانش سنتی مربوط به احداث و بهره‌برداري از قنات از سرزمین پارس به شرق و غرب عالم تسری پیدا کرده است بگونه‌ای که در شرق دنیا کشورهایی نظیر ژاپن و چین و در غرب عالم کشورهایی نظیر ایتالیا، آمریکا، پرو، شیلی و مکزیک از قنات بهره‌مند هستند.
قنات دارای اسامی مختلفی است. در شرق ایران و در کشورهای پاکستان و افغانستان از آن بعنوان «کاریز» یاد می‌کنند. در عراق و آذربایجان به آن «کهریز» می‌گویند، در عمان به آن «فَلج» و در مراکش به آن «خِطارا» و در الجزایر آنرا «نِگارا» می‌نامند. در مراجع علمی و بین‌المللی بویژه از زمانی که مرکز بین‌المللی قنات وسازه‌های تاریخی آبی در ایران ایجاد شده است، با عنوان «قنات» شناخته می‌شود.
در کشور ایران در شرایط فعلی 37 هزار رشته قنات فعال وجود دارد که حدوداً 4 میلیارد متر مکعب آب زیرزمینی را در سال تخلیه نموده و عمدتاً در اختیار بخش کشاورزی قرار می‌دهند. این رقم در پنجاه سال پیش حدود 18 میلیارد متر مکعب در سال بوده است.
علت کاهش تعداد قنات‌های فعال و همچنین کاهش چشمگیر آبدهی آنها رامی‌توان در حفر چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق، تغییرات آب و هوایی و کاهش نیروی خبره جستجو نمود. امروزه، قنات راه حل تامین آب شرب و بهداشت پایدار برای جوامع روستایی می‌باشد. در شرایط فعلی آب شرب تعدادی از روستاهای کشور از طریق قنات‌ها تامین می‌گردد. حتی بخشی از آب تعدادی از شهرهای کشور نیز از طریق قنات تامین می‌شود.
ثبت جهانی قنات
در تیرماه سال 1395 تعداد یازده رشته از قنات‌های شاخص کشور بعنوان میراث جهانی به ثبت رسیدند که این امر موفقیت برزگی برای کشور محسوب می‌گردد. همچنین این موضوع باعث جلب توجه بیشتر جامعه به سمت قنات‌ها و ضرورت حفظ و نگهداری آنان می‌شود. قنات زارچ یکی از قنات‌هایی است که در ردیف میراث جهانی ثبت گردیده و با داشتن طولی بیش از 80 کیلومتر، به عنوان طولانی‌ترین قنات جهان شناخته شده است. قنات حسن آباد مشیر نیز در ردیف میراث جهانی ثبت گردیده است که نظام مدیریت و بهره‌برداری آن منحصربه‌فرد می‌باشد. این نظام نمونه بسیار خوبی است که نشان می‌دهد چگونه سه آبادی مختلف بجای جدال و اختلاف در تقسیم آب، نه تنها سهم هربخش را بصورتی دقیق مشخص نموده، بلکه با کمال همکاری وظایف خویش را نیز براي حفظ و نگهداری از آن تعیین و رعایت نموده‌اند.
تجربیات شرکت مهندسین مشاور تمدن کاریزی در زمینه مطالعات قنات شرکت مهندسین مشاور تمـدن کاریــزی، مفتخر است که در مطالعــــات جــامع قنات اهرستان و وقف آباد و همچنین تهیه پرونده نامزدی قنات حسن آباد مشیر بمنظور ثبت در ردیف میراث جهانی مشارکت داشته، همچنین این شرکت با مشارکت در تهیـه و انتشــار کتـــاب «قنات زارچ» موفق گردید تا در امر ثبت این قنات در ردیف میراث جهانی ایفای نقش نماید. گذشته از مطالعات مذکور، طرح «تهیه مبانی و مفاهیم پرونده ثبت قنات‌ها» به عهده این شرکت بوده است که به عنوان مکمل پرونده ثبت در اختیار سازمان میراث فرهنگی قرار گرفته است. موضوع گردشگری قنات
نیز یکی از مباحث روز است که می تواند در جذب گردشگر فرهنگی نقش مهمی ایفا نماید. با تکیه به تجربیات ذکر شده، این شرکت آمادگی خود را براي انجام هر کدام از طرح‌های مطالعاتی فوق‌الذکر اعلام می‌نماید.
اصولا مطالعات قنات در سه گروه ذیل انجام می‌شود:
